Resmi ilanların ve reklamların adil bir şekilde dağıtılması kapsamını öngören yasanın 9 Ocak 1961'de Resmi Gazete'de yayımlamasıyla faaliyetlerine başlayan kurum, şimdilerde "BİK Analitik" adını verdiği özel uygulamasıyla internet medyasını doğru bir şekilde ölçümleyebiliyor.

BİK Genel Müdürü Cavit Erkılınç, kurumun her şeyden önce dönemin en stratejik mecrası olan gazeteleri desteklemek amacıyla kurulduğunu belirtti.

Basını sübvanse etmek adına kamu kurumlarından aldığı ilan ve reklamları adil şekilde dağıtmasının amaçlandığını kaydeden Erkılınç, "Basın İlan Kurumu, 'Şu haberi yap, bu haberi yapma.' gibi birtakım yaptırımlarla uğraşmaz. Sadece belli birtakım ilkeler çerçevesinde, basında olması gereken özellikleri, çalışanları, çalışanların haklarının, maaşlarının ödenip ödenmemesi, gazete sayısı ve ulaşılabilirliği üzerinden birtakım kriterler belirleyerek ilanları dağıtıyor" dedi.

Kurumun, gazete, matbaa, baskı ve dağıtım gibi hususlarda basına destek verdiğine dikkati çeken Erkılınç, bunun yanında denetleme ve düzenleme görevlerinin de bulunduğunu ifade etti.

Şu anda gazetelerin neredeyse Basın İlan Kurumunun desteğiyle ayakta kalabildiğini vurgulayan Erkılınç, "Dolaylı olarak dağıttığı ilanlarla aşağı yukarı 10 bine yakın fikir işçisi ve 40 bine yakın çalışanı bünyesinde barındırmaktadır. Bir de sosyal faaliyetlerimiz, sosyal yardımlarımız vardır. Hem eğitim anlamında hem de maddi destek anlamında senede 12-15 milyon lira arası bir destek sağlarız. Bunlar gazete çalışanlarına faizsiz verilen yardımlardır. Önceden sadece Ankara, İstanbul ve İzmir gazetelerine verilen kredi, şu anda 81 ilde, şartları yerine getiren bütün basın kuruluşlarına verilmektedir. Hem de kamu bankalarının verdiği faizden bir tık daha aşağıda, düşük faizle vermekteyiz, 36 ay vadeye kadar imkan tanımaktayız" diye konuştu.

Erkılınç, salgın döneminde basına can suyu olduklarını, son olarak 6 Şubat 2023'te Kahramanmaraş merkezli depremlerde kampanyalar düzenlediklerini, maddi destek sağladıklarını dile getirerek, afetten etkilenen Adıyaman, Kahramanmaraş, Malatya ve Hatay'da basın kuruluşlarını bazı mükellefiyetlerden muaf tutarak pozitif ayrıcalık tanıdıklarını aktardı.

Son yıllarda 2 binden fazla gazeteciye eğitim verdiklerinin altını çizen Erkılınç, ülke genelinde kuruma bağlı 2 bin 34 yayının bulunduğunu anlattı.

Başta kamu kurumları olmak üzere kanunen verilmesi zorunlu olan ilanları ve resmi reklamları adil bir şekilde, tamamen elektronik ortamda dağıttıklarını belirten Erkılınç, "Daha önceden 41 il bize bağlıydı. Biz geldikten sonra, önceki genel müdürümüzle birlikte bütün illeri Basın İlan Kurumuna bağlı hale getirdik. Daha önceden valilikler nezdinde görevli memur arkadaşımızın tek başına organize etmeye çalıştığı bu dağıtım işini, biz üstümüze alarak hem gazetecilerin ilanlarının adil şekilde dağıtılmasını hem de paralarını zamanında bizim garantörlüğümüzde tahsil etmelerini sağladık" bilgisini verdi.

Basın İlan Kurumunun da zamanla gelişim sürecine girdiğini söyleyen Erkılınç, şöyle devam etti:

"Özellikle 2016'dan itibaren gazetelerimizin dijital dönüşüm süreçlerini gerçekleştirebilmeleri için çok büyük emek verdik. İnternet medyasına geçiş süreçleri 2014'te başlıyor. Belli aşamalarla önce gazetelere, internet sitesi olanlara teşvik amaçlı ek gösterge verdik. Bundan sonra da internet haber sitelerinde dijital pano uygulaması yaptık, bu da çok etkili oldu. Gazeteciler o haktan istifade etmek adına 'resmi ilanlar', 'ilan.gov.tr' şeklinde bir pano koydular. Nihayetinde 2022'de 7418 sayılı Kanun'la internet medyası basına dahil oldu. Dolayısıyla artık onlar da bizden resmi ilan ve reklam almaya başladılar. Tabii ki bu süreç çok zor oldu. Hakikaten TBMM'de yatar kalkar olduk, orada geceledik. Bu süreçte Sayın Cumhurbaşkanı'mız, Sayın İletişim Başkanı'mız ve siyasi partilerin temsilcileri bize çok destek oldular, şükranlarımı arz ediyorum."

"GAZETELERİN İNTERNET HABER SİTELERİNİ KURMALARINI TEŞVİK ETTİK"

BİK Genel Müdürü Erkılınç, kuruldukları dönemde ana omurgayı TRT ve Anadolu Ajansı hariç gazetelerin oluşturduğunu ifade etti.

2008'den itibaren dijital dönüşüm çalışmalarına başladıklarına, 2016'da tüm iş ve işlemleri otomasyona geçirdiklerine dikkati çeken Erkılınç, "Eş zamanlı olarak gazetelerin internet haber sitelerini kurmalarını teşvik ettik. Zaten 2022'den sonra da bu artık kanuni bir zorunluluk oldu, mevzuatımıza girdi. Eğer internet sitesine resmi ilan ve reklam almak istiyorsak belli şartları var. Onları ayrı bir mecra saydık. Gazeteler gibi değil, ayrı tüzel kişilikler" dedi.

Erkılınç, hayata geçirilen "BİK Analitik" uygulamasının Türkiye için önemine değinerek, şunları söyledi:

"2022'deki yasayla birlikte internet medyasının devreye girmesiyle 'BİK Analitik'in kurgusunu yapmaya başladık. Zamanımız da çok dardı, 2022'nin Şubat ayından itibaren, henüz daha kanun çıkacağını hissedince biz çalışmalara başladık. İnternet medyasının ölçümlenebilirliği, ziyaretçi trafiği, okur trafiği, haber sayısı, görüntü sayısı, sayfa görüntüleme, doğrudan tekil ziyaretçisi şeklinde büyük emeklerle hazırlanmış, henüz daha kıymeti anlaşılmamış bir uygulamamız. Bence Türkiye için çok büyük bir kazanım. Biz, orada gerçek trafiği anlık ölçebiliyoruz. Hangi siteye ne kadar tekil ziyaretçi yapıldı, ne kadar doğrudan ziyaretçi yapıldı, sayfası ne kadar görüntülendi, hangi habere ne kadar kişi gitti, biz bunları çok net görüyoruz. Tabii ki bunun için belirli kriterler koyduk. Önce tekil ziyaretçi sayısını belli kategorilere ayırdık. Genel, birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci kategori şeklinde 6 kategori var. Genel kategoride, 250 bin tekil ziyaretçi üzerinden sayı talep ediyoruz, şu kadar sayı çalışan olması lazım, bunların maaşlarının ödenmesi lazım, yerinin olması lazım, adam başına 5 metrekare yer olması lazım. Tamamen modern bir yapı oluşması için çok gayret gösterdik. İnternet konusunda çok hassasız. Yazılı basın 64 yıllık bir gelenekten geliyor, biraz dağılmış durumda ama internet için daha başarılı bir süreci elde edeceğiz."

Böylece arama motorlarının da kendilerini revize etmek zorunda kaldıklarını anlatan Erkılınç, henüz sahanın bu uygulamanın verilerine çok da alışamadığına işaret etti.

Erkılınç, Anadolu basınının dijitalleşmesi gerektiğini belirterek, "Şu anda test ettik. Mesela günlük 250-300 milyon tıklanma. Ama olağanüstü durumlarda, en son Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ve yerel seçimlerde bunu gördük. 500 milyon tekil ziyaretçiyi BİK Analitik anlık olarak analiz etti. Nereden girildi, hangi siteye girildi, en çok kime itibar edildi, hangi haberler tıklandı şeklinde. 31 Mart gecesi biz de kendimizi test etme imkanı bulduk, Allah'a şükür alnımızın akıyla çıktık" diye konuştu.

Ulusal basının çağın çok hızlı değişimini yakaladığını ancak Anadolu'da bunun biraz zor olduğunu kaydeden Erkılınç, "Şu anda 800'ün üstünde gazetemiz var, 350'ye yakın internet haber sitesi bizden istifade ediyor. Ufacık bir şehirde resmi ilanlarla kurgulanmış, ufak ufak şartları yerine getirmekten ve kaliteli baskı yapmaktan aciz gazetelerimiz var. Biz, onlara bir baba şefkatiyle çocuklarımız gibi bakıyoruz" ifadelerini kullandı.